کلاکت-clacket
فیلم و سینماکلاکت-clacket
فیلم و سینماانواع نماها در تدوین ۱
تدوین مقدماتی | درس یازدهم: انواع نماها در تدوین ۱
همانطور که عهد کرده بودیم در این درس پس از مرور اصطلاحات عمومی سینمایی این بار سراغ اصطلاحات تخصصی حوزه تدوین خواهیم رفت، برای شروع ابتدا با ساختار کلی فیلم و بحث انواع نماها در تدوین آشنا می‌شویم.
آشنایی با اجزای ساختاری فیلم
اجمالاً می‌توان گفت ساختار هر فیلم از مجموعه‌ای از واحدها تشکیل شده که این واحدها با اتصال به یکدیگر ساختمان فیلم را تشکیل می‌دهند، این واحدها به ترتیب از جزء به کل عبارتند از نما، صحنه و فصل.
به طور معمول (نه همیشه) از اتصال چند نما که دارای وحدت یا پیوستگی زمانی و مکانی هستند یک صحنه خلق می‌شود و یک یا چند صحنه یک فصل را شکل می‌دهند و از اتصال چند فصل، یک فیلم کامل شکل می‌گیرد. البته ممکن است فیلمی صرفا شامل یک فصل، یک صحنه و یا حتی یک نمای واحد بدون برش نیز باشد. در این مجموعه دروس با مفهوم نما به صورت دقیق‌تری آشنا می‌شویم.
نماکوچکترین واحد ساختاری و سلول فیلم محسوب می‌شود که حداقل باید یک قاب یا یک بیست و چهارم ثانیه(در سینما) طول داشته باشد. در حوزه کاری تدوین باید حداقل دو طبقه کلی «نماهای تصویربرداری» و «نماهای تدوینی یا ساختاری» را باز شناخت.
در تعریف تصویربرداری، نما عبارت است از تصاویری که به صورت پیوسته و بدون قطع در یک نوبت کار دوربین ثبت می شوند. یا تصاویری که در حد فاصل فشردن دکمه ضبط و قطع کردن آن ثبت می‌شوند. اما در تعریف تدوینی، طول یک نما فاصله‌ی بین دو برش است لذا تا وقتی برشی در تصاویر ایجاد نشده کماکان نما ادامه دارد. به عنوان یک مثال غیر معمول می توان از فیلم «مرد پرنده‌ای» (۲۰۱۴) ساخته «الخاندرو گنزالس ایناریتو» نام برد. در این فیلم علی رغم اینکه نماهای متعددی توسط دوربین ضبط شده اما با توسل به ابزارهای کامپیوتری طوری فیلم نهایی آماده شده که هیچ برشی دیده نمی شود و اینطور به نظر می رسد که فیلم در یک نما ضبط شده است.
وقتی دوربین روشن باشد، یک نمای تصویربرداری عبارت است از مجموعه تصاویری که بین دو بار فشردن دکمه زیر (تصویر ۱)، روی فیلم، نوار مغناطیسی، ذخیره کننده‌های دیجیتالی یا هر واسط ذخیره کننده دیگر ضبط می‌شود.
علی رغم اینکه هیچ خوش نداریم راه به راه از زبان متجاوز انگلیسی استفاده کنیم اما از آنجایی که این اصطلاحات متاسفانه با معادل‌های انگلیسی‌شان در سینمای ایران و دنیا شناخته شده‌اند، مجبوریم ما هم در آموزش همان معادل‌ها را به کار ببریم تا به فضل خدا روزی برسد که به همت امثال شما، فارسی زبانان آنچنان در سینما پیشرفت کرده و پیشتاز شده باشند که معادل‌های فارسی در همه جای دنیا متداول شده و مثلاً فرهنگستان زبان و ادب انگلیسی تاسیس شود تا به فکر معادل یابی برای لغات فارسی بیافتند.
انواع نماهای تصویربرداری
این مجموعه، شامل نماهایی است که در فرآیند قاب بندی دوربین و تعیین نسبتش با موضوع معنی پیدا می کنند و بر اساس مواردی نظیر ابعاد سوژه ها در کادر، نوع حرکت دوربین، عدسی یا پایه، زاویه و ارتفاع دوربین نسبت به موضوع و مواردی از این دست تفکیک و نام گذاری شده‌اند. با توجه به اینکه این نماها به طور تفصیلی در دروس آموزش تصویربرداری معرفی می شوند در این درس از توضیح آن‌ها به صورت مستقل صرف نظر می‌کنیم.
تصویر ۲- اسامی برخی نماهای تصویربرداری بر مبنای موضوع انسانی
نماهای تدوینی یا ساختاری
بر خلاف نماهای تصویربرداری که به صورت مستقل نام‌گذاری می‌شوند، نماهای تدوینی یا ساختاری نماهایی هستند که در ساختار کلی فیلم و در ارتباط با نماهای قبل و بعد از خود تعریف می شوند.
باید به خاطر داشته باشید که این اسامی و تعاریف از متشابهات سینما هستند، (مگر در سینما محکمات هم داریم؟)؛ بنابراین اگر در مطلبی دیدید اصطلاح دیگری برای این نماها به کار رفته یا به گونه‌ای دیگر دسته‌بندی شده‌اند، به آموخته‌های خود دست نزنید، اشکال از عدم وحدت بیان تدوینگران سینماست، البته ما مدعی هستیم در دسته‌بندی که در درس های آتی ارائه خواهد شد جامع ترین و مانع ترین فهرست نماها را تا اینجا عرضه کرده‌ایم. در درسهای بعدی با نماهای معرف، نمای اصلی یا مادر، درون برش، برون برش، نماهای عمل و عکس العمل و نمای پوشاننده آشنا خواهیم شد.
مطالب مرتبط:
- آموزش تدوین
- درس اول: تدوین چیست؟
- درس دوم: مدیریت فضای دراماتیک و حسی
- درس سوم: خلق معنی و ساختار
- درس چهارم: کمک به فرآیند تولید
- درس پنجم: محدودیت‌های تدوین در بیانِ سینمایی
- درس ششم: تفاوت محدودیت‌های تدوین در سینمای مستند و داستانی
- درس هفتم: آشنایی با اصطلاحات عمومی تدوین و سینما ۱
- درس هشتم: آشنایی با اصطلاحات عمومی تدوین و سینما ۲
- درس نهم: آشنایی با اصطلاحات عمومی تدوین و سینما ۳
- درس دهم: آشنایی با اصطلاحات عمومی تدوین و سینما ۴
