کوئِنتین جِروم تارانتینو ( Quentin Jerome Tarantino) (زادهٔ ۲۷ مارس ۱۹۶۳ در ناکسویل، تنسی، ایالات متحدهٔ آمریکا) کارگردان، هنرپیشه و فیلمنامهنویس آمریکایی است که برندهٔ جایزهٔ نخل طلایی بهترین کارگردان، هنرپیشه و همچنین برندهٔ جایزهٔ اسکار بهترین فیلمنامهنویس است. وی در ابتدای دههٔ ۹۰ با ساخت فیلمهایی با ساختار غیرخطی و پست مدرن و به تصویر کشیدن خشونت تصنعی، به شهرت رسید. وی را کارگردان دیجی مینامند. دلیل این نام نیز بخاطر نحوه استفاده وی از موسیقی برای خلق صحنههای خاص در فیلمهایش است.
تارانتینو از همان ابتدا به هنر و صنعت سینما علاقه بسیاری داشت؛ وی در زمانی که مشغول یادگیری بازیگری بود، در یک مرکز اجاره فیلم (ویدئو کلوب) مشغول به کار بودهاست. فعالیت تارانتینو در دهه ۱۹۸۰ و زمانی که فیلم آماتوری تولد بهترین دوستم را به نگارش درآورد و کارگردانی کرد، آغاز شد...
نمایشنامه همین فیلم بود که پایههای شکلگیری نمایشنامه بعدیاش، یعنی عشق حقیقی را شکل داد. در اوایل دهه ۱۹۹۰ تارانتینو کار خود را به عنوان فیلمساز مستقل آغاز کرد و فیلم سگهای انباری را ساخت. فارغ از نوع فیلم، مجله امپایر این فیلم را «خارقالعادهترین فیلم مستقل تمام اعصار» نامید. پیشرفت تارانتینو با ساخت فیلم بعدیش، داستان عامهپسند، در سال ۱۹۹۴ سرعت بیشتری به خود گرفت. این فیلم از نظر تجاری توانست موفقیت بسیاری کسب کند. این فیلم را نیز یکی از بهترین فیلمهای تاریخ میدانند. فیلم بعدیش نیز فیلم جکی براون بود که از روی یک رمان ساخته شده بود.
فیلم بعدی تارانتینو، فیلم مشهور بیل را بکش بود که در دو قسمت بخش ۱ و بخش ۲ (یکی در اواخر ۲۰۰۳ و دیگری در اوایل ۲۰۰۴) منتشر شد. این فیلمها بهنوعی حاوی هنرهای رزمی ژاپنی و روح فیلمهای وسترن اسپاگتی در خود بودند. فیلم بعدیاش ضد مرگ نام داشت و سپس شروع به ساخت فیلم مشهور دیگرش، حرامزادههای لعنتی شد. این فیلم بر اساس داستانی تخیلی در دوران جنگ جهانی دوم اتفاق میافتد و بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت. جنگوی آزادشده در سال ۲۰۱۲ منتشر شد که روایتگر دوران بردهداری آمریکا است. جنگوی آزادشده پرفروشترین فیلم تارانتینو به نسبت سایر فیلمهایش است و موفق به فروشی بالای ۴۲۵ میلیون دلاری شد. فیلم بعدی او هشت نفرتانگیز است که در دسامبر ۲۰۱۵ به روی پردهٔ سینما رفت.
برای شناخت سینمای تارانتینو باید به دو نکته اساسی که بنیانهای زیباییشناسی فیلمهای او عملاً از آنها ریشه میگیرد، توجه کرد؛ اول خصلتهای دورهای که فیلمهای او در آن ساخته و اکران شدهاند و دوم زندگی او. بهطور کلی سینمای تارانتینو را نقطه تقاطع دو خط میدانند؛ اولی خط فیلم نوآر کلاسیک و دومی خط فیلمهای جریانساز داستانی و عامهپسند.
او هنر خود را با تجربه و کار بهدست آورده و تحصیلات دانشگاهی خاصی ندارد. تارانتینو پیشتر در یک ویدئو کلوب فیلمهای سکسی اشتغال داشت و مراجعهکنندگان را به کابین تماشای فیلم راهنمایی میکرد.
تارانتینو به عنوان کارگردان، نمایشنامهنویس، هنرپیشه و تهیهکننده شاید یکی از برجستهترین و بهیادماندنیترین استعدادهایی بود که در اوایل دههٔ ۱۹۹۰ میلادی در صنعت سینما پدیدار شد. برخلاف نسل قبلی فیلمسازان آمریکایی، تارانتینو هنر خود را با تجربه و کار بهدست آورده بود و تحصیلات دانشگاهی خاصی در این زمینه نداشت. شاید به همین دلیل بود که توانست سبک جدید و مستقلی را در صنعت سینما ایجاد کند. فیلمهای او تریلرهای (فیلمهای هیجانی) بودند که هوش و ذکاوت خاصی در آنها به کار رفته بود و مکالمات منحصربهفرد در آنها خودنمایی میکرد و البته خشونت هم جزء جداییناپذیر این فیلمها بود.
تارانتینو در ابتدا کار خود را با هنرپیشگی آغاز کرد که نقشهای کوچکی بودند. او مدتی در آرشیو فیلم ساحل منهتن (واقع در ایالت کالیفرنیا) کار میکرد و در همین زمان دورههای آموزشی را هم در زمینهٔ سینما گذراند.
تارانتینو بر خلاف سایرین، بر این گمان است که خشونت موجود در فیلمها هیچ تأثیری بر خشونت در دنیای واقعی ندارد. در سال ۲۰۱۲ و طی مصاحبهای در مورد حادثه تیراندازی دبستان سندی هوک وی پاسخ داد که مسئله سلاح مشکلی است که «به برنامه کنترل سلاح و سلامت ذهنی افراد مرتبط است». وی همچنین ادامه داد که گفتن اینکه این تیراندازی الهام گرفته شده از فیلمها است، نوعی بیاحترامی به قربانیان این تیراندازی است.
در سال ۲۰۱۳ و درهنگام مصاحبه با کانال خبر ۴ بریتانیا، در پاسخ به این سؤال که «چرا شما اینقدر قاطع منکرِ هر نوع ارتباط بین خشونتِ استفاده از سلاح در فیلمها و دنیای واقعی هستید»، پاسخ داد: «من سؤال شما را رد میکنم. بنده برده نیستم و شما هم ارباب من نیستید. به شما هیچ ارتباطی ندارد که من در این مورد چه فکری میکنم. طی ۲۰ سال گذشته من بارها و بارها در مورد خودم صحبت کردم و دیگر از توضیح دادن مجدد در مورد خود برای بارهای دیگر خودداری میکنم.»
اسپایک لی، از کارگردانان سیاهپوست آمریکا، با انتقاد از تارانتینو این موضوع را مطرح کرد که وی در فیلمهایش از اصطلاحات نژادپرستانه همچون کاکاسیاه زیاد استفاده میکند. تارانتینو با حضور در برنامهای تلویزیونی، این پاسخ را به او داد:
به عنوان یک نویسنده، بنده حق این را دارم که در مورد هر شخصیتی در دنیا که بخواهم بنویسم؛ حق این را دارم که جای آنها باشم؛ حق این را دارم که در مورد آنها فکر کنم و حقیقت را آنطور که میبینم بیان کنم. اگر بگویند که بخاطر اینکه بنده سفیدپوست هستم، حق اینکارها را ندارم ولی برادران هیوز به خاطر سیاهپوست بودنشان میتوانند، این نژادپرستی است. این در واقع قلب نژادپرستی است و من این را نخواهم پذیرفت.
ساموئل جکسون که به عنوان بازیگر در فیلم هردو کارگردان ظاهر شده، از عقاید تارانتینو حمایت میکند. وی در مصاحبهای که در جشنواره فیلم برلین انجام داد، گفت که «گمان نمیکنم که این واژه در متن فیلم توهینآمیز باشد. هنرمندان سیاهپوست فکر میکنند که فقط آنها حق استفاده از این الفاظ را دارند که این نوعی زورگویی است.»
موسیقی در فیلمهایی که تارانتینو کارگردانی آنها را انجام داده از جایگاه بالایی برخوردار است. خود تارانتینو در این مورد میگوید که در اتاق خوابش در حالی که به موسیقی گوش میدهد، صحنههای فیلمهایش را که با ریتم آن آهنگ سازگار است، خلق میکند.
در سال ۲۰۱۲ و در مجله سایت اند سوند تارانتینو نام ۱۰ فیلم برتر مورد علاقهاش را نام برد. این فیلمها شامل این موارد بود: اینک آخرالزمان، تحمل خبرهای بد، کری، ژولیده و مغشوش، فرار بزرگ، منشی همهکاره او، آروارهها، دوشیزگان زیبا در نوبت، طوفان چرخنده، ساحر، راننده تاکسی و خوب، بد، زشت. وی همچنین از طرفداران فیلم بههم ریختن به کارگردانی برایان دی پالما است. این طرفداری به حدی بود که بازیگر اصلی این فیلم (جان تراولتا) را برای بازی فیلم خودش (داستان عامهپسند) دعوت به همکاری میکند. در سال ۲۰۰۷ تارانتینو همچنین با اظهار نظر در خصوص فیلم آپوکالیپتو میگوید که این فیلم یک شاهکار و احتمالاً بهترین فیلم آن سال بودهاست.
استیو بوشمی، از بازیگران سرشناس سینما، دربارهٔ سبک فیلمسازی تارانتینو میگوید که سبک وی نوعی انفجار انرژی ولی در عین حال متمرکز است. بابت همین سبک است که وی در سرتاسر جهان تبدیل به چهرهای سرشناس تبدیل شدهاست. سبک فیلمسازی وی به نوعی است که حس خنده مخاطب را در زمان دیدن صحنهای که خندهدار نیست تحریک میکند که البته خود تارانتینو در این خصوص میگوید فیلمهایش همگی درام هستند و هیچکدام در ژانر کمدی نیستند.
طی نظرسنجیای در سال ۲۰۱۳ که از مراکز آکادمیک گرفته شد، نظر افراد را در خصوص اینکه طی ۵ سال گذشته، نام کدام یک از افراد زیر در پایاننامهها و مقالات بیشتر از بقیه ذکر شدهاست؟ نتیجه نظرسنجی برتری نام تارانتینو را در مقابل افرادی چون کریستوفر نولان، آلفرد هیچکاک، مارتین اسکورسیزی و استیون اسپیلبرگ نشان میداد.
فیلمهای کوئنتین تارانتینو | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
نویسنده و کارگردان |
| ||||||||
فقط نویسنده |
| ||||||||
کارهای دیگر |
|
شاید این مطالب برای شما جالب باشد.